Externe jobcoaching maakt het verschil voor medewerkers die te maken hebben met arbeidsuitdagingen. Zoals voor de 28-jarige Willem, die met persoonlijke ondersteuning leert om te gaan met zijn ADHD en autisme op de werkvloer. Met de handvatten van zijn jobcoach is hij werksituaties beter de baas en kan hij zijn werk met veel plezier en gevoel voor verantwoordelijkheid uitvoeren. ‘Door jobcoach Margot kan ik omgaan met de prikkels op mijn werk en sta ik positiever in mijn leven.’
Al in het begin van zijn carrière voelde Willem Lammers dat jobcoaching een belangrijke rol in zijn leven zou spelen. ‘Als er tijdens mijn speciaalonderwijsstage bij de AH iets niet ging zoals ik het wilde, kroop ik in mijn schulp óf floepte ik alle frustraties eruit’, vertelt de 28-jarige goedlachse Hillegommer. ‘Dat stond de communicatie met mijn directe collega’s en leidinggevende in de weg. Toen besefte ik hoe uitdagend de combinatie van werk, ADHD en autisme voor mij was. En dat ik daarbij hulp kon gebruiken.’
Opstapelende frustraties
Ook bij een latere baan stuitte Willem op problemen door zijn aandachtstoornissen. ‘Omdat dat bedrijf bleef groeien, veranderde er veel. Het was vaak niet duidelijk wat mijn takenpakket was. En ik vond het lastig om met de vele buitenlanders te communiceren. Frustraties stapelden in mijn hoofd op, en kwamen er uiteindelijk ook uit – dan barstte de bom. Soms leidde het tot conflicten, waardoor ik helemaal niet meer kon functioneren. Uiteindelijk ben ik ontslagen omdat mijn functie werd vervangen door machines.’
Professionele hulp bij werk
Na meerdere weinig succesvolle werkbegeleidingstrajecten kan Willem in zijn huidige baan veel beter omgaan met frustraties en onverwachte verandering. Dat is mede te danken aan de ondersteuning die hij krijgt van jobcoach Margot van de Graaf van Refrisk. ‘We hadden direct een klik omdat Margot haar hond via dezelfde stichting heeft aangeschaft als ik’, vertelt Willem die nu bij dierenhotel Pocahondas werkt. ‘In het begin kwam ze langs op mijn werk en hielp ze me met het schoonmaken van de hokken. Om te zien waar ik op de werkvloer tegenaan liep. Zoals de collega die dacht alles beter te weten. Margot zag direct dat ik me inhield, maar eigenlijk wilde schreeuwen.’
G-schema’s op het werk
In het begin van de begeleiding hadden de twee meerdere keren per week contact. ‘Bijvoorbeeld als er iets op het werk was voorgevallen, en ik dat niet kon loslaten. Ik belde of appte haar dan om de situatie te bespreken.’ Inmiddels heeft Willem veel minder behoefte aan contact met zijn jobcoach. Onder andere dankzij het G-schema dat Margot heeft geïntroduceerd. ‘Dat helpt me enorm om mijn gedrag, gedachten en emoties op het werk beter te begrijpen en te beheersen. Als er nu iets gebeurt, analyseer ik met het schema hoe ik die kan veranderen. Indien nodig bespreek ik met Margot of mijn teamleider hoe ik weer rustig wordt. Ik ken de G-schema’s al van thuis, Margot heeft ze in overleg met mijn ambulant begeleider aangepast voor mijn werk.’
Extra kennis en kunde
Willems teamleider Jennifer Springintveld ziet hoeveel baat haar collega heeft bij de professionele hulp van een externe jobcoach. ‘Margot heeft de kennis en kunde om met mensen als Willem om te gaan’, vertelt Jennifer. 'Ze kent hem goed en weet wat het voor hem betekent om op de werkvloer autisme en ADHD te hebben. Ze kan daardoor snel signaleren als er iets misgaat. Dat is een enorme steun voor ons allemaal. En de lijntjes zijn kort: als er iets is, weet zij ons direct te vinden, en wij Margot. Dat geldt ook voor Willem. Als het nodig is, komt Margot langs voor een driegesprek.’
Stoplicht van emoties
Margot introduceerde ook een visueel hulpmiddel, het stoplicht. Daarmee kan Willem zijn collega’s letterlijk laten zien hoe hij in zijn vel zit. ‘Bij groen voel ik me goed. Bij oranje ben ik chaotisch en zenuwachtig, meestal omdat ik te veel hooi op mijn vork heb genomen. Bij rood weten mijn collega’s: ze moeten de hulp van mijn jobcoach of het managementteam inschakelen.’ Het stoplicht is belangrijk, omdat collega’s vaak niet doorhebben dat Willems frustraties oplopen. ‘Nu ze het zien, helpen ze me om rustig te worden. Dan zeggen ze bijvoorbeeld dat ik met iemand moet gaan praten of een G-schema moet invullen.’
Jobcoach laat stem horen
Voor Willem is het belangrijk dat hij alles tegen Margot kan vertellen. ‘Als ik boos ben, uit ik me soms ongenuanceerd. Maar ik weet dat Margot niet meteen naar het management stapt en dat ik op non-actief wordt gesteld. Ik kan haar heel open vertellen wat ik vind. En zij verduidelijkt mijn standpunt vervolgens bij mijn collega’s en leidinggevende, zodat die weten hoe ik erover denk. Margot zorgt er zo voor dat mijn stem binnen het bedrijf wordt gehoord, zelfs als ik het vanwege emoties moeilijk vind om te communiceren. Dat maakt het werken hier voor mij een stuk leuker.’
Een kans krijgen
Deze manier van medewerkers begeleiden past bij de visie van Pocahondas. Jennifer: ‘Iedereen met een hart voor dieren krijgt bij ons een kans, ongeacht zijn of haar achtergrond. En we willen mensen als Willem graag behouden, want ze zijn super gemotiveerd en heel loyaal aan collega’s en werk. Als ze de baan echt leuk vinden, gaan ze niet snel weg.’ Dat geldt zeker voor Willem, die nu ruim twee jaar bij het dierenhotel werkt. ‘Ik vind werken belangrijk’, laat hij weten. ‘Want dan verdien ik zelf geld en kan ik me sociaal ontwikkelen. Na mijn ontslag keerde ik in mijn schulp en had ik bijna geen sociale contacten meer. Ik kwam in een neerwaartse spiraal, en dat wil ik nu voorkomen. Dankzij jobcoach Margot kan ik omgaan met de prikkels op mijn werk. Daardoor sta ik een stuk positiever in mijn leven.’