Thuissituatie vaak bepalend voor stress tijdens coronacrisis
Bij maar liefst 37% van alle verzuimgevallen wordt werkdruk of werkstress als reden voor verzuim gegeven blijkt uit onderzoek van TNO en CBS. Het aantal werknemers met burn-outklachten ligt dit jaar opnieuw rond de 1,3 miljoen en de kosten voor werkgevers zijn gestegen naar jaarlijks inmiddels 3,1 miljard euro. “Maatregelen om werkstress en uitval tegen te gaan blijven dus hard nodig, zeker nu de werk- en leefsituatie voor veel mensen als gevolg van de coronacrisis zo drastisch is gewijzigd” stelt Dorothé van den Aker die namens OVAL de landelijke Week van de Werkstress coördineert.
Disbalans
Tien procent van de werknemers ervaart een disbalans tussen werk en privé. Tijdens de coronacrisis is deze disbalans niet veranderd. Achter deze cijfers schuilen individuele verhalen en verschillen. “Dat zagen we zeker in de eerste periode van de crisis toen de scholen gesloten waren. Thuiswerkende ouders met jonge kinderen om zich heen waren sterker ontregeld en hadden moeite om balans te vinden” licht Dorothé van den Aker toe. Persoonlijke omstandigheden spelen een belangrijke rol. “Een geschikte rustig werkplek thuis is ineens bepalend geworden voor veel thuiswerkers. Twaalf procent van de thuiswerkers heeft moeite om zich te concentreren tijdens het werk; twee keer zo vaak als mensen die op locatie werken. Uit onderzoek blijkt ook dat mensen die alleen wonen meer moeite hebben met het permanente thuiswerken. Zij missen het contact met hun collega’s en hebben meer moeite om de werkdag goed en tijdig af te sluiten”.
Zorg
In de sectoren onderwijs, ICT en de zorg kampen de werknemers het vaakst met burn-outklachten. Ook dit jaar blijven dit de meest kwetsbare sectoren, blijkt uit de meting van TNO in juni 2020. In de ICT is sprake van een stijging van 19 naar 21 procent, in het onderwijs en de zorg is het percentage met klachten met respectievelijk 22 procent en negentien procent vrijwel gelijk gebleven in vergelijking met 2019. “Juist de publieke sectoren die tijdens de coronacrisis zo’n belangrijke rol spelen staan onder druk” concludeert Van den Aker. “Het moment van meten speelt daarbij naar waarschijnlijk een rol. In juni klommen we uit het dal van de eerste golf. Het aantal besmettingen liep terug, de druk op de zorg verminderde en de vakantie stond voor de deur. Bovendien was er veel waardering voor de inzet van medewerkers in de zorg en het onderwijs, waardoor mensen zich gesteund voelden. Dat is heel anders in de tweede golf waar we nu inzitten. Wanneer je bedenkt dat emotionele uitputting een van de belangrijkste kenmerken is van burn-outklachten, dan moeten we ons terecht zorgen maken of de mensen in het onderwijs en de zorg het mentaal gaan volhouden”.
Actie nodig
44 procent van de werknemers vindt dat er maatregelen genomen moeten worden tegen werkstress. Ook voor werkgevers is er nog veel winst te behalen. De verzuimkosten gerelateerd aan werkstress waren in 2018, het meest recente jaar waarover dit cijfer bekend is, opgelopen tot 3,1 miljard euro. 43% van de werknemers ervaart een lage autonomie en 38% vindt de taakeisen hoog. “Dit vraagt om individuele aandacht voor medewerkers. Wat drijft iemand in het werk, wat zijn energievreters en waar liggen kansen voor ontwikkeling. Maar ook welke impact heeft deze periode op medewerkers en wat speelt er, niet alleen in het werk. Gevoelens van angst en onzekerheid met betrekking tot het virus, financiële problemen, eenzaamheid, concentratieproblemen of een slechte bureaustoel. Het is voor iedereen anders. Maatwerk, individuele aandacht en ook oog blijven houden voor de verbinding met de organisatie”, aldus Dorothé van den Aker. “De overheid kan bijdragen aan het aanpakken van dit maatschappelijke probleem. In de eerste plaats als grote werkgever in kwetsbare sectoren en daarnaast door informatie en middelen beschikbaar te stellen”.
Week van de Werkstress
Van 16 november tot en met 20 november 2020 coördineert OVAL opnieuw de Week van de Werkstress. Dit jaar een bijzondere en volledig digitale editie rond het credo ‘Blijf in balans!’ met aandacht voor de subthema’s focus, samenwerking, ontwikkeling, grip en creativiteit. De opening van de Week van de Werkstress vindt plaats op maandag 16 november om 13.30 uur. Staatssecretaris Bas van ’t Wout van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Mariëtte Hamer, voorzitter van de SER, gaan in een dubbelinterview in op hoe je in balans blijft, juist in deze bijzondere tijden.
Honderden bedrijven in het land doen weer mee en organiseren activiteiten, zoals een gratis Loopbaantelefoon, webinars over energiebronnen en thuiswerken, online meditatiesessies en er worden ervaringsverhalen, ‘workhacks’ en tips van experts gedeeld om juist in deze tijd geïnspireerd en verbonden te blijven met het werk.
Download hier de factsheet van de Week van de Werkstress 2020
Download hier een pdf van het persbericht